پل تاریخی لاتیدان
پل تاریخی لاتیدان:
بقایای ویرانه پل لاتیدان که به آن پل رود کول نیز گفته می شود در مسیر کاروان رو دوره صفوی شیراز – بندرعباس، روی بستر رودخانه کول در ۵۰ کیلومتری غرب بندرعباس قرار دارد. پل تاریخی لاتیدان که به طولانی ترین پل تاریخی ایران نیز شهرت دارد در سال ۱۳۷۲ بر اثر وقوع سیلاب در نزدیکی روستای نیم کار شهرستان خمیر از خاک بیرون آمد.این پل عجیب با ۵۰۰ سال قدمت و طول یک کیلومتر دارای ۲۳۳ دهانه بوده که امروزه تنها ۳۳ دهانه آن سالم و بیش از ۲۰۰ متر آن قابل احیاء است.
پل لاتیدان
بخش هایی از این پل در سالهای ۱۳۷۹ و ۱۳۸۶ در دو مرحله با هزینه ۸۰ میلیون تومان مرمت شده است. برای دیدن طویل ترین پل ایران باید به جنوب ایران و استان هرمزگان سفر کنید. در ۵۰ کیلومتری غرب بندرعباس روی رود «کول» پلی بسیار بلند و طویل ساخته شده است که برای تجسم اندازه آن کافی است بدانید طول پل لاتیدان چیزی حدود سه برابر سی و سه پل اصفهان است. عرض پل لاتیدان به دلیل طولانی بودن آن در بخش های مختلف متغیر است. یکی از اصلی ترین دلایل تخریب قسمت میانی پل، نبود امکان ساخت پی و شالوده محکم برای آن به دلیل شدت جریان آب رود است. مصالح به کار رفته در ساخت این پل سنگ های تراش نخورده و ناهمگون است که توسط ملاط به یکدیگر متصل شده‌اند.
امروزه از قسمت شرقی حدود ۲۷۰ متر و از قسمت غربی ویرانه ۱۴۷ متر باقی مانده، ولی از دیواره سدی به جهت اینکه در معرض جریان اصلی رودخانه قرار داشته، آثار زیادی برجای نمانده است.این دیواره حدود ۸۰۰ متر طول، ۲ متر ارتفاع و حدود ۷ متر عرض داشته و ظاهراً در فواصل معین با جرز های نیم دایره تقویت می‌شده است. از قسمت غربی پل تنها بقایای ۱۷ پایه که به طور منظم و در یک محور ساخته شده‌اند، باقی مانده که قابل بازسازی نیست.این پایه‌ها در جهت بالا رود و پایین رود دارای موج شکن‌های نیم دایره بوده و مصالح و شیوه ساخت آنها مشابه بخش‌های دیگر پل است. به نظر می‌رسد که عرض پل در قسمت غربی ۸۰/۶ متر و بیشتر از قسمت شرقی بوده است.
از قسمت شرقی که ۲۷۰ متر طول و ۳۳ دهانه یا چشمه داشته، آثار بیشتری برجای مانده است. این قسمت پل ۴۰/۵ متر عرض (۶۰/۱ متر کمتر از قسمت غربی) داشته و با شیب ملایمی بر ارتفاع آن افزوده می شده است؛ به طوری که از یک متر در کناره رودخانه به ۶ متر و با احتساب جان پناه‌ها به ۵/۶ متر در میانه می رسیده است. ۳۳ دهانه این قسمت دارای ابعاد مختلفی بوده‌اند که از کناره تا میانه وسیع‌تر می‌شده است. در حال حاضر حدود ۲۰ دهانه این قسمت سالم برجای مانده که نشان دهنده معماری پیشرفته و درخور توجه آن است. در ابتدای این قسمت ۹ دهانه کوچک فرعی وجود دارد که پل از آن به بعد کامل می شود.
سطح گذر پل لاتیدان را با سنگ های مسطح فرش و لابه لای آنها را با ملات پر کرده بوده‌اند. پل رود کول با توجه به بستر رسوبی و غیر مستحکم رودخانه، فاقد یک شالوده مستحکم و یکپارچه است و ظاهراً حتی بستر رودخانه در این محل برای جلوگیری از شسته شدن بنیان پایه ها، سنگ فرش نشده و پی ها هر کدام به طور مستقل روی بستر رسوبی رودخانه نهاده شده است.
سخن آخر
پل تاریخی لاتیدان در فهرست آثار ملی کشورمان نیز به ثبت رسیده است.
امیدواریم از مشاهده پل تاریخی لاتیدان لذت کافی را برده باشید.
دیدگاه ها
پل قشنگی است